داشتن پوشاک و البسه مناسب از ضروریات اجرای برنامه های کوهنوردی و طبیعت گردی است که بتوانیم بدنمان را با شرایط محیط تطبیق دهیم و کمترین آسیبی به خودمان وارد نسازیم. درضمن راحتی در لباس می تواند به اجرای بهتر برنامه های گردشگری کمک فراوان کند. در این راهنمای انتخاب پوشاک کوهنوردی نکات اصلی بیان می شود.
راهنمای انتخاب لباس کوهنوردی
لباس کوهنوردی باید بر اساس شرایط برنامه انتخابی، گزینش شود. میزان لباس در حال حرکت بایستی کمتر از حالت عادی باشد. زیاد پوشیدن باعث کندی حرکت فرد کوهنورد می شود. اصل بر خشک بودن بدن در حین فعالیت می باشد. دو مورد که در خشک ماندن بدن باید رعایت شود :
نرسیدن رطوبت خارجی به بدن و خشک بودن لباس ها
تنفس پوشاک کوهنوردی و بیرون رفتن رطوبت نشات گرفته از بدن کوهنورد
باید توجه داشت لباس خیس مشکلات زیادی را در هنگام فعالیت ایجاد و تحمل این شرایط در بعضی شرایط آب و هوایی مثلا زمستان ها غیر ممکن می باشد. در زمان ریزش نزولات جوی، لباس ما باید مجهز به لایه ی ضد آب باشد.
سیستم لایه بندی لباس کوهنوردی
این سیستم لایه بندی بر اساس شرایط موجود در کوه، در ورزش های کوهنوردی و اسکی ایجاد شده است.
لایه یک – لباس زیر حرارتی : این لایه رطوبت را از بدن دور نگه خواهد داشت. یخ نزدن این لایه در شرایط سرد زمستان اهمیت زیادی دارد. این لایه باید سبک و کشی باشد.
لایه دوم – لایه حرارتی میانی – ۱ : این لایه بیشتر از پشم ساخنه شده است. پشم به طور کلاسیک یک عایق حرارتی می باشد.
لایه دوم – ضد آب – ۲ : این شکل از لایه بندی دارای یک لایه ضدآب هستند که در روی آنها کشیده شده است.
لایه سوم – ضد آب و تنفسی – نوع ۱ : این لایه بندی مناسب هوای سرد و مرطوب می باشد. هر جایی که با بارش و سرما همراه باشد. لایه تنفسی در این ناحیه اجازه می دهد که بخار آب از لباس خارج شود. اما مولکولهای آب که بزرگتر هستند به درون لباس وارد نخواهند شد.
لایه سوم – ضد آب – نوع ۲ : این نوع از پوشاک خیس نمی شوند. اما تنفس هم ندارند. پانچو نمونه ای از این پوشاک ها می باشد.
لایه سوم – پوشاک پر – نوع ۳ : هوای سرد، بدون بارش مشخصه ی زمان های استفاده از این پوشاک می باشد. لباس کوهنوردی پر زمانی مورد نیاز است که سایر لباس ها مقاومت کافی در برابر سرمای هوا را نداشته باشند. یعنی هوا فوق العاده سرد است. کاپشن پر لایه ای مناسب برای استراحت های از پیش برنامه ریزی شده است.
این دسنه از پوشاک که در شکل های مختلفی تولید می شوند، هر کدام در شرایط متفاوتی به کار گرفته می شوند.
نکات مهم در زمان انتخاب :
میزان گرمای مورد نیاز
کت پر سبک
کاپشن متوسط
کاپشن پر سنگین
پوشش روزانه یا برنامه چند روزه
وزن و جمع شدن
مجافظت در برابر شرایط بیرونی
دوام
کلاه و سایر ویژگی ها
تناسب
دقت کنید که کت پری که برمی گزینید، به مقدار کافی بلند باشد تا پهلو ها کاملا بپوشاند. طول آستین ها نیز بسیار مهم است. این عوامل روی میزان گرمای مورد نیاز تاثیر بسزایی دارند. در زمان خرید کت پر، دقت کافی داشته باشید که دست ها کاملا بتوانند در حین فعالیت کوهنوردی آزاد باشند و بتوانند کار کنند.
راهنمای انتخاب شلوار کوهنوردی
شلوار کوهنوردی باید تنفسی باشد و راحتی کامل را برای فعالیت طولانی مدت کوهنوردی ارایه دهد. شلوارهای کوهنوردی سبک وزن بوده و به سرعت خشک میشوند.
ویژگی های شلوار کوهنوردی
شلوارهای کوهنوردی اغلب دارای چند جیب می باشند. از جیب ها برای دسترسی به تجهیزاتی که باید دم دست باشند استفاده می شود. جیب روی زانو می تواند در هنگام صعود آزاردهنده باشد.
راحتی : شلوارهای کوه باید از انعطاف پذیری برخوردار باشند. این ویژگی باعث می شود در هنگام صعود دامنه ی حرکتی شما محدود نشود.
جنبه حفاظتی : شلوارهای کوه به دلیل اینکه کل پا را تحت پوشش قرار می دهند پا را در مقابل گیاهان و خارهایی که در هتگام فعالیت در کوه مزاحم حرکت ما می شوند محافظت می کنند.
جیب : معمولا دو جیب در عقب و دو جیب دست در جلو قرار دارد. جیب های اضافی به ویژه در دست به سنگ ها در صورت پر بودن، باعث مزاحمت و ایجاد سنگینی در قسمت شلوار می شوند.
کمربند: اکثر این شلوارها همراه کمربند در بازارها فروخته می شوند. دقت کنید هر چقدر هم کش کمری شلوار خوب باشد در اثر تعریق و فعالیت شل می شود پس نیاز به کمربند ضروری است.
کمر کشی: باعث می شود شلوار کوهنوردی شکیل تر و بهتر روی بدن قرار بگیرد و باعث آسان تر شدن حرکت در حین کوهنوردی شود.
در زمان خرید شلوار کوهنوردی سعی کنید خیلی هم قیمت برایتان شاخص تعیین کننده ای نباشد چون این نوع شلوار در معرض صدمات و آسیب های طبیعی زیادی است و در صورت پایین بودن کیفیت به سرعت از بین می رود. برخی از انواع شلوارهای مورد استفاده در کوهستان دارای لایه ای از جنس گورتکس یا مشابه آن هستند که اجازه تنفس به شلوار می دهند. این شلوارها مناسب مناطق بسیار مرطوب بوده و به نوعی ضد آب محسوب می شوند.
انتخاب کردن مناسب ترین سایز جوراب کوهنوردی راحتی را برای پاهای شما در طول اجرای برنامه های کوهنوردی به همراه می آورد. اگر جوراب انتخابی خیلی بزرگ باشد، باعث چین خوردن در کفش شما می شود که این چین خوردگی ها و برخوردها، باعث تاول زدن پاهایتان می شود. اگر هم اندازه آن خیلی کوچک باشد، فشار زیادی به پاهای شما وارد می شود. مدنظر قرار دادن اندازه پا برای انتخاب جوراب کوهنوردی بسیار مهم است اینکه شما در این کار سایز کفش را مورد توجه قرارندهید. اگر اندازه ی کفش خود را برای جوراب انتخاب کنید، ممکن است جوراب برای شما بزرگ باشد. جوراب کوهنوردی نباید تنگ باشد بلکه باید کاملا متناسب و اندازه با پای شما باشد، وگرنه همان طور که گفته شد به پایتان فشار وارد می آورد. در صورتیکه پایتان باید حین انجام کوهنوردی در جوراب کاملا آسوده باشد.
دستکش مناسب کوهنوردی
دستکش کوهنوردی ، یکی از مهمترین قسمت های پوشاک در کوهنوردی می باشد. سرما باعث می شود دست ها از کار بیافتند. از طرف دیگر دستها مانند بقیه بدن نیستند. در صورتی که کاملا پوشانده نشوند کارآیی خود را از دست خواهند داد.
انواع دستکش ها :
دستکش بیس
دستکش سه انگشتی
دستکش دو انگشتی
دستکش پنج انگشتی
روکش دستکش
گام های انتخاب دستکش مورد نظر:
تخمین و پیش بینی شرایط
هدف از صعود و طبیعت صعود را در مد نظر قرار دهید
سعی کنید همه ی کارهایتان را تا جای ممکن به خصوص در شرایط سخت با دستکش انجام دهید.
در این مطلب راهنمای انتخاب پوشاک کوهنوردی بررسی شد که البه فقط موارد ضروری بیان شدند و بسته به نوع و محل صعود ی بایست لوازم و پوشاک کاملتری به همراه داشت
لباس مناسب در هر سفر بسته به نوع، مقصد، فصل و وسیله ای که با آن سفر می کنیم متفاوت است.زیبایی از ضروریات هر سفر و سبک زندگی است اما نکات دیگر که در ادامه با هم بررسی می کنیم به شما کمک می کند علاوه بر زیبایی به نیازهای حین سفر و مقصدتان هم توجه کنید.
لباس‌هایی را انتخاب کنید و در لیست وسایل مورد نیاز سفر بگذارید که در بیشتر روزها میتوانید آنها را بپوشید، لباس‌هایی که هم به اندازه کافی راحتند و هم شما آنها را دوست دارید. این لباس‌ها باید سبک و کاربردی باشند.
رنگ‌های طبیعی و ساده را انتخاب کنید: برای آن که اسیر ست کردن لباس‌ها و هماهنگ کردن رنگ‌ها نشوید، لباس‌هایی را بردارید که رنگ‌های طبیعی دارند. شال‌های ساده‌تر را انتخاب کنید. به این ترتیب دیگر نگران این نیستید که کدام لباس را با کدام یکی بپوشید.
آمادگی برای وسیله نقلیه
به جنس لباس‌ها توجه کنید: فکرتان را تنها مشغول طرح و رنگ‌ها نکنید، یک لباس زیبا اما با جنس نامناسب میتواند برای سفر شما به یک لباس کاملا غیرکاربردی تبدیل شود. لباس‌هایی با الیاف طبیعی مثل نخ، پنبه، ویسکوز و چرم را انتخاب کنید.نشستن پشت صندلی با یک لباس نامناسب میتواند آزاردهنده ترین خاطره سفر شما شود.
سفر با اتوبوس و هواپیما: لباس های راحت و سبک بپوشید و سعی کنید جیب دار باشند تا مدارکتان را راحت دم دست بگذارید. به وزن چمدان ها دقت کنید تا بار اضافه شامل حالتان نشود. در ضمن راحتی استفاده در سرویس های بهداشتی عمومی هم در نظر بگیرید.
سفر با خودرو شخصی: تنها محدودیت اصلی شما فضای صندوق است. بیش از حد آنرا اشغال نکنید به فکر سوغات و سایر خریدها باشد. یک ساک کوچک برای لباس های دم دستی کاربردی است.
آمادگی برای آب و هوا
مهم نیست برای سفر چه مسافتی از خانه دور می‌شوید، همیشه پیش از حرکت آب و هوای منطقه‌ای را که به آن می‌روید چک کنید. فراموش نکنید که به هر حال یک بادگیر، سویشرت یا بارانی سبک و راحت جای زیادی از کیف و چمدان شما نمی‌گیرد. آنها را در لیست وسایل مورد نیاز سفر جای دهید.
سفر در تابستان: لباس های گشاد، نخی و نازک بهترین گزینه ها هستند. علاوه بر آن سعی کنید پیرهن و تی شرت آستین بلند و کلاه لبه دار هم همراه داشته باشید تا از آفتاب سوختگی جلوگیری کنید.
«لباس زیر» را در وسایل مورد نیاز سفر بگنجانید. به تعداد روزهایی که به سفر می‌روید به علاوه دو یا سه لباس زیر و جوراب اضافه با خود بردارید. البته اگر قرار است یک سفر ساحلی داشته باشید، مایو و لباس شنا را فراموش نکنید.
سفر در زمستان: لباس های سبک که بتوانند گرمای بدن را حفظ کنند به عنوان بیس و یک یا دو لایه لباس گرم که اجازه نفوذ سرما را ندهد، در پایان یک لایه ضد آب برای جلوگیری از جذب آب باران و برف در لباس ها، ضروری است. بنابراین می توانید از زیرپوش نخی بلند، بلوز نخی جذب یا بیس، پولیور یا پولار و در نهایت یک گورتکس یا کاپشن استفاده کنید.
جوراب گرم، دستکش و شال و کلاه هم در بسیاری مواقع لازم می شود.
اکسسوری‌ها: زیورآلات و اکسسوری‌های گران‌قیمت را بی‌خیال شوید، در هیچ سفری به آنها نیاز نخواهید داشت. اما زیورآلات بدلی و زیبا را هرگز فراموش نکنید، آنها می‌توانند حال و هوای لباس‌هایتان را عوض کنند و البته جای زیادی را هم از شما نمی‌گیرند. عینک دودی را در روزهای آفتابی و همچنین برفی فراموش نکنید.
احترام به فرهنگ و پوشش منطقه
شهرهای و روستاهای ایران که اغلب بافت سنتی خود را حفظ کرده اند ممکن است نسبت به پوشش گردشگران حساسیت نشان داده و آنرا مخالف عرف و فرهنگ منطقه خود بدانند. این موضوع در بازدید از اماکن مذهبی بیشتر جلوه می کند. از آنجا که احترام به فرهنگ و پوشش محلی از اصول گردشگری بین المللی هم است بهتر است پیش بینی لازم را داشته باشید و حدالامکان از لباس محلی آن منطقه استفاده کنید تا مردم محلی شما را از خود بدانند و با آنان خاطره به یادماندنی رقم بزنید.
برخلاف سفربا تورهای گورهی، سفر شخصی این امکان را به شما می دهد تا با مردم محلی معاشرت کنید با فرهنگ و رسم و رسومات آنان آشنا شوید و سبک زندگی آنها را با اقامت در خانه های محلی یا واحدهای بومگردی تجربه کنید. با نگاه درست به بافت و فرهنگ منطقه میتوانید از معاشرت با ایشان بسیار لذت ببرید.
