ابرکوه از شهرستان های استان یزد است و بخاطر داشتن آثار طبیعی و باستانی شاخص جزء ۱۴ شهر نمونه گردشگری ایران می‌باشد. ابرکوه بین سه استان مهم گردشگی یزد، اصفهان و شیراز واقع شده که موقعیت خاصی دارد. و درکل آثار این شهرستان بسیار دیدنی و در نوع خود بی نظیر هستند. اسم ابرکوه یا ابرقوه به علت قرارگیری در کنار کوه به آن برِکوه می گفتند.
جاذبه های ابرکوه
- مجوعه پردیس ابرکوه (خانه آقازاده، خانه موسوی و خانه سیدعلی آقا)
- سرو ۴۵۰۰ ساله
- منارهای نظامیه
- گنبد عالی
- مسجد جامع ابرکوه
- گنبدخانه سیدون
- قلعه‌های باستانی
- یخچال خشتی
- خانه صولت
- آرامگاه عزیزالدین نسفی
خانه آقازاده، منحصربه فرد ترین جاذبه گردشگری ابرکوه
از خانه های قدیمی شهر ابرکوه، بجا مانده از دوره قاجار می باشد و محله دروازه میدان واقع شده است، که تنها بادگیر دوطبقه ایران را در خود جا داده است. طرح این بادگیر بر پشت اسکناس بیست هزار ریالی نقش بسته است. این بادگیر یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است که دارای هجده متر ارتفاع و نوزده دریچه است، حتی زمانی که هیچ جریان هایی وجود ندارد، بادگیر دمای خانه را تنظیم میکند.
بخش جالب بعدی یک کلاه فرنگی در کنار بادگیر است که تزئینات مقرنس کاری بسیار زیبایی در آن به کار رفته است. نوع معماری خانه آقازاده به صورت حیاط مرکزی است و برای استفاده در فصول مختلف از سال، در سه جبهه بنا شده است.
سرو کهنسال
این درخت که شهرتی جهانی دارد دارای ارتفاع ۲۵ متر، دور تنه ۵/۱۱ متر و محیط ۱۸ متر می باشد. سرو کهنسال ابرکوه در جنوب شهر و در كنار محله قدیمی ابرکوه، پشت آسیاب، واقع شده است. قدمتی حدود ۴۵۰۰ سال دارد و از قدیمی ترین موجودات زنده دنیا است.
سرو ۴۰۰۰ ساله ابرکوه، به‌واسطه قدمت خود، جایگاه ویژه‌ای میان مردم منطقه و گردشگران دارد و در باورهای ایشان رخنه کرده است و بسیاری از این باورها اثبات‌نشده و دور از واقعیت هستند. شایع‌ترین عقیده عمومی در خصوص سرو ابرکوه، کاشته شدن آن توسط زرتشت است و از همین‌رو، این سرو با نام «سرو زرتشت» هم شناخته می‌شود.
مناره های نظامیه
مناره های نظامیه به دست نظام الملک ابرقویی از بزرگان قرن هشتم هجری قمری ساخته شده است. این مناره ها با عنوان مناره های نظام الملک بر روی سردر مجموعه نظامیه استوارند. مجموعه نظامیه شامل مسجد، مدرسه و بازار است و در خیابان اصلی شهر قرار دارد. نظام الملک ابرقویی این مجموعه را در سال ۷۱۸ هجری قمری یعنی در دوره ایلخانیان بنا کرده است. بدنه مناره ها، با آجر و کاشی های فیروزه ای رنگ مزین شده به عبارت «الله اکبر» پوشیده شده است.
گنبد عالی
یکی از سازه های تاریخی شهر ابرکوه که قدمت آن به سده پنجم هجری میرسد. این سازه دارای ارتفاع ۲۲ متری است و یکی از سالم ترین ساختمان های برجا مانده از دوره سلجوقیان می باشد.
یخچال خشتی
این یخچال که در ورودی شهر قابل مشاهده است از آثار بجا مانده دور قاجار محسوب می شود و از آن برای نگهداری و ذخیره یخ در تابستان استفاده می کردند، دارای بلندای ۱۲ متری می باشد. معماری و ساخت یخچال به صورت مخروطی و مدور است، و پله پله ساخته شده است.
یخچال‌ها دارای چهار بخش اصلی دربرگیرنده حوض‌بند، انباره یخ، دیوارهای سایه‌انداز و گنبد بزرگ روی انباره هستند.
خانه صولت (موزه مردمشناسی)
این خانه در دوره قاجار ساخته شده است و اینک کاربری آن موزه مردم شناسی ابرکوه است. مساحت خانه ۱۰۰۰ متر است که ۱۵۰ متر آن حیاط مرکزی خانه می باشد. و عمارت پیرامونی آت دو طبقه است. خانه دارای ستون های با گچبری های زیبا و پر نقش و نگاری می باشد. از دیگر ویژگی های خانه میتوان به سرد بزرگ و شکوهمند آن، با گچ بري ها و مقرنس کاريهاي بسيار زيبا اشاره کرد.
مقبره عزیزالدین نسفی یا پیر سبزپوش
مقبره عزیزالدین نسفی از مکان‌های فرهنگی و تاریخی شهرستان ابرکوه به شمار می‌رود و در دوره سلجوقیان در قرن پنجم و ششم هجری بنا شده است.
این مقبره تاریخی دارای محراب گچبری بسیارعالی است که با کتیبه‌های مزین گنبد علویان در همدان و مدرسه حیدریه قزوین و مسجد جامع ورامین و مقبره پیربکران در اصفهان هم‌طراز و قابل قیاس است.
دیگر آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری ابرکوه شامل دیگر خانه های تاریخی، گنبدهای سیدون، مسجد بیرون و خندق و قلعه های تاریخی را هم می توانید بازدید کنید.
